ایه 33 سوره توبه و تطبیق ان بر عصر ظهور

0

خداوند متعال میفرماید:”هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ” سوره  توبه/ایه 33

معنی ایه:”او کسی است که رسولش را با هدایت و دین حق فرستاد تا او را بر همه ایین ها غالب گرداند هرچند مشرکان کراهت داشته باشند”

مقصود از هدایت در کلمه “بالهدی”هدایت الهی است که رسول خدا (ص)را با ان مبعوث کرده است.و مراد به “دین الحق”همان دین اسلام است که شامل عقائد و احکام و مجموعه معارف الهی است.

در مورد ضمیر در “لیضهره” که به چه مرجعی باز میگردد در نظر مفسرین مورد اختلاف است.

برخی ان را به رسول خدا (ص) باز گردانده اند.وبرخی دیگر ان را به “دین الحق” مرتبط دانسته اند،به این معنا که دین اسلام بر همه ادیان غلبه خواهد نمود.

قرائن و شواهد ،موید احتمال دوم است؛زیرا:

اولا:مطابق قاعده”الاقرب یمنع الابعد”ضمیر باید به “دین حق” بازگردد؛ زیرا از “رسول” نزدیک تر است.

ثانیا:بین غالب و مغلوب باید مناسبت باشد،به این معنا که اگر دین مغلوب ادیان غیر اسلامی است،دین غالب نیز باید از جنس دین باشد که همان اسلام است.

“تطبیق ایه بر عصر ظهور”

گروهی از مفسرین،ایه را بر عصر ظهور حضرت حجت (ع) تطبیق داده اند؛زیرا تنها در ان زمان است که هیچ کس در روی زمین نیست جز انکه وارد دین اسلام شده یا تحت سیطره ان قرار خواهد گرفت.(1)

و برخی نیز معنای ایه را عام دانسته که دارای مصادیق مختلفی است که کامل ترین مصداق ان ،عصر ظهور حضرت حجت(ع)است.(2)

فخر رازی میگوید:”این بشارت از طرف خداوند است و باید در اینده تحقق یابد و طبق روایات این بشارت در زمان حضرت عیسی(ع) و حضرت حجت(ع) تحقق خواهد یافت”.(3)

طبری می گوید:”در زمان نزول حضرت عیسی (ع) تمام ادیان،باطل و نابود شده و تنها دین اسلام بر همه ادیان غلبه خواهد کرد”.(4)

از سعید بن جبیر در ذیل ایه شریفه روایت شده که فرمود:”ایه مربوط به مهدی از اولاد فاطمه (ص) است که خداوند او را بر همه ادیان غالب خواهد کرد”.(5)

سیوطی از جابر در تفسیر ایه فوق نقل کرده که فرمود:”این امر تحقق نخواهد یافت تا انکه هیچ یهودی یا نصرانی در روی زمین نباشد مگر انکه اسلام را انتخاب کند”.(6)

از مجاهد و سدی و عکرمه نیز همین معنا و تفسیر رسیده است.

سدی و عکرمه گفته اند:”ایه مربوط به زمان خروج حضرت حجت(ع)  است که در ان زمان هیچکس باقی نمی ماند جز انکه داخل در اسلام شود”.(7)

ابو بصیر از امام صادق(ع) در تفسیر ایه فوق نقل کرده که فرمود:”به خدا سوگند ،تاویل ایه هنوز اتفاق نیافتاده و نخواهد یافت تا انکه قائم خروج کند و هنگامی که خروج کرد کافر به خدای عظیم در روی زمین باقی نمی ماند،مگر اینکه خروج او را کراهت دارد و حتی اگر کافری و مشرکی در دل سنگی پنهان باشد،ان سنگ می گوید:ای مومن درون من کافری است مرا بشکن و او را بکش”.(8)

رسول خدا(ص) در این زمینه می فرمایند:”زود است برای شما مشرق های زمین و مغرب های ان فتح خواهد شد”.(9)

محمد بن مسلم میگوید:شنیدم از امام باقر (ع) که میفرمود:”قائم از ماست که منصور به رعب و موید به نصرت است.زمین برای او جمع میشود.خدا دین خود را بوسیله او بر همه ادیان غالب میگرداند اگرچه مشرکین از این امر کراهت داشته باشند.در زمین جای ویرانی باقی نمی ماند جز انکه اباد گردد.عیسی بن مریم فرود می اید و پشت سر او نماز خواهد گذارد”.(10)

امیر المومنین علی (ع) در مورد همین ایه می فرمایند:”باقی نمی ماند قریه ای مگر اینکه در انجا صبح و شب شهادت به توحید و رسالت پیامبر داده شود”.(11)

پی نوشتها:

1)تفسیر ابن ابی حاتم،ج1،ص211/تفسیر قرطبی،ج8،ص121/تفسیر فخر رازی،ج12،ص104/تفسیر ثعلبی،ج5،ص350

2)مجمع البیان.ج5.ص38

3)تفسیر فخر رازی.ج12.ص104

4)جامع البیان.ج13.ص109

5)الفصول المهمه.ص300

6)در المنثور.ج4.ص176

7)تفسیر ابن ابی حاتم.ج4.ص1786وج1. ص211/تفسیر ثعلبی.ج5.ص35

8)تفسیر برهان.ج3.ص407/نورالثقلین.ج3.ص109

9)تفسیر ابن کثیر.ج2.ص137

10)نورالثقلین.ج3.ص109 

11)بحارالانوار.ج51.ص60

Loading

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here
Captcha verification failed!
CAPTCHA user score failed. Please contact us!