بخشي از فتاواي رهبر معظم انقلاب در مورد زكات فطره از سوي دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آيت‌الله العظمي خامنه‌اي، منتشر شده است.
عقیق:به نقل از دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آيت‌الله العظمي خامنه‌اي، متن اين استفتائات و پاسخ رهبر معظم انقلاب به شرح زير است:
سؤال: پدرى كه زكات فطره نمىدهد، تكليف زن و فرزند او چه مىشود؟
جواب: بر آنان تكليفى نيست و لازم نيست فطره بدهند.
سؤال: اگر زن به جهت نياز شوهر، در تأمين مخارج زندگى كمك كند؛ چه كسى بايد زكات فطره آنها را بدهد؟
جواب: اگر زن نانخور شوهر محسوب شود، بايد شوهر در صورت توانايى زكات فطره خود و همسرش را بدهد و اگر زن نانخور شوهر و كس ديگرى نباشد، بايد خودش زكات فطرهاش را بدهد.
سؤال: زنى كه از تمكين شوهر خود دارى مىكند، آيا زكات فطره او از شوهرش برداشته مىشود؟
جواب: خير، بايد شوهرش زكات فطره او را بدهد؛ مگر آنكه نان خور شخص ديگرى باشد.
سؤال 1: ميهماني كه فقط شب عيد فطر به خانه انسان بيايد، تكليف فطرهاش چه ميشود؟ سؤال 2 : اگر ميهمان فطره خودش را بدهد، آيا از عهده صاحب خانه ساقط ميشود؟ سؤال 3 : اگر انسان شب عيد فطر ميهمان داشته باشد و صبح متوجه شود كه عيد بوده؛ آيا فطره آنها بر او واجب است؟
جواب 1: فطره او بر عهده صاحب خانه نيست. جواب2: در فرضي كه نان خور محسوب شود اگر با اجازه صاحب خانه و از طرف او فطره خودش را بدهد، از عهده ميزبان ساقط ميشود. جواب3: ناآگاهي از رؤيت هلال، تأثيري در حكم پرداخت فطره ندارد لكن گذشت كه فطره ميهمان يك شبه بر عهده خودش مي‌باشد.
سؤال: آيا پرداخت زكات فطره بر كسي كه توان مالي ندارد، واجب است؟
جواب: اگر فقير باشد، زكات فطره بر او واجب نيست و اگر سه كيلو گندم و مانند آن و يا قيمت آنها را دارد، مستحب است آن را به عنوان زكات فطره بدهد و چنانچه افرادي تحت تكفل دارد، مي‌تواند آن را به قصد فطره، بين نفرات خانواده دست گردان كنند و بهتر است نفر آخر، آن را به كسي بدهد كه از خودشان نباشد.
سؤال: زكات فطره را بايد از قوت متعارف داد، يا قوت شرعي؟
جواب: اگر از گندم، جو، خرما، برنج و مانند اينها داده شود، كفايت ميكند و منحصر به قوت غالب نيست.
سؤال: مقدار فطره چقدر است؟
جواب: شخص بايد براي خودش و كساني كه نان خور او محسوب ميشوند، براي هر نفر سه كيلو از خوراك مردم (مانند گندم، جو، خرما، كشمش، برنج، ذرت و يا مانند اينها) و يا پول يكي از آنها را به مستحق بدهد.
سؤال: اگر شخص فطره را كنار بگذارد، مي‌تواند از آن استفاده كند و بعد به جاي آن مال ديگري بگذارد؟
جواب: خير، بايد همان را كه كنار گذاشته، براي فطره بدهد.
سؤال: زمان كنار گذاشتن فطره و پرداخت آن چه موقع است؟
جواب: بعد از اثبات حلول ماه شوال مي‌تواند آن را كنار بگذارد اگر نماز عيد فطر ميخواند، بنابر احتياط واجب بايد پيش از نماز پرداخت كند يا كنار بگذارد و اگر نماز عيد نميخواند، تا ظهر روز عيد فطر مهلت دارد.
سؤال: آيا جايز است پيش از ماه رمضان، فطره را به فقير داد؟
جواب: خير، كفايت نميكند؛ ولي مي‌تواند آن را به عنوان قرض به او بدهد و در روز عيد فطر، طلب خود را بابت فطره حساب كند.
سؤال: آيا جايز است زكات فطره را در شهر ديگري بدهيم؟
جواب: اگر در محل و شهر خودش مستحق پيدا نشود، مي‌تواند آن را به شهر ديگري ببرد.
منبع:حج
