توضيح پيرامون استفتاء يكي از خوانندگان محترم وبسايت
در طي هفته ي قبل، يكي از خوانندگان عزيز و محترم وبسايت « وعده ي صادق » پيغامي بدين مضمون براي وبسايت ارسال فرمودند:
… بنده پیرامون مقاله ي فوق (مردي از قم (روح الله)) از دفتر حضرت آیت الله مکارم شیرازی که بنده مقلد ایشانم استفتاء کردم :
من در یک وبسایت به روایتی از حضرت رسول ( ص ) در مورد مردی به اسم “روح الله” در آخر الزمان ، بر خوردم. لطفا اگر ممکن است صحت این روایت و تفسیر خود را از اسم “روح الله” بیان بفرمایید.آیا احتمالا منظور حضرت امام ( ره ) است؟
توضيح پيرامون استفتاء يكي از خوانندگان محترم وبسايت
در طي هفته ي قبل، يكي از خوانندگان عزيز و محترم وبسايت « وعده ي صادق » پيغامي بدين مضمون براي وبسايت ارسال فرمودند:
با عرض سلام و احترام.
دوستان عزیز، از اهتمام شما سربازان صدیق امام زمان در اطلاع رسانی و زنده کردن نام و یاد آن حضرت سپاسگزارم.
بنده پیرامون مقاله ي فوق (مردي از قم (روح الله)) از دفتر حضرت آیت الله مکارم شیرازی که بنده مقلد ایشانم استفتاء کردم.
متن سوال این حقیر :
بسم الله الرحمن الرحيم
من در یک وبسایت به روایتی از حضرت رسول ( ص ) در مورد مردی به اسم “روح الله” در آخر الزمان ، بر خوردم. لطفا اگر ممکن است صحت این روایت و تفسیر خود را از اسم “روح الله” بیان بفرمایید.آیا احتمالا منظور حضرت امام ( ره ) است؟
بخشی از روایت :
“هم قوم تحابوا « بروح الله » علي غير انساب و لا اموال، اولئک شيعتک و انت امامهم يا علي”
منابع روایت فوق :
.1بحار النوار – علامه مجلسی – جلد 65 صفحه 139
.2السنن الکبری – النسائی – جلد 6 صفحه 362
.3سنن ابی داود – ابن الاشعث السجستانی – جلد 2 صفحه 149
پاسخ استفتاء:
بسم الله الرحمن الرحيم
با اهداء سلام و تحيت؛
«روح الله» در روایت مزبور به معنی رحمت خداست و اسم شخص نیست.
همیشه موفق باشید.
دفتر آيت الله العظمی مکارم شيرازی: / بخش استفتاءات
پاسخ از خادم الامام (عج) به اين مسأله:
برادر بزرگوارم. بنده قبل از هر چيز مراتب ادب و احترام خود را نسبت به مراجع عظام اعلام مي نمايم و اين بزرگواران را كه به مثابه حصار حصين اسلام هستند، عامل سرفرازي جهان تشيع مي دانم.
اما درباره ي استفتاء انجام شده، مطالب مهمي وجود دارند كه بايد خدمت حضرت عالي و بقيه ي دوستان ارايه نمايم:
1 – مسأله ي مطرح شده در اين مقاله، يك مطلب تحقيقي است، نه يك مطلب تقليدي. بنابراين راه تحقيق در اين زمينه بر ديگران مسدود نمي باشد و اين مسأله، از جمله مسايلي است كه پيروي از نظر مرجع تقليد در آن الزام آور نيست. مطلبي كه در اين مقاله مورد بررسي قرار گرفته است، به فقه و احكام مربوط نمي شود و به همين دليل انجام تحقيق توسط افراد غير مجتهد ايرادي ندارد.
2 – در مورد مسايلي از اين قبيل، اختلاف بين مراجع تقليد نيز وجود دارد. بنابراين اختلاف نظر بين اين حقير و آيت الله العظمي مكارم شيرازي (ره) نيز قابل انتظار است.
3 – بنده در مقاله، دلايلي كه نشان مي دهد « روح الله » ذكر شده در روايت مذكور بر فرد دلالت دارد و اين فرد نيز كسي جز حضرت امام خميني (ره) نمي باشد، ارايه كرده ام. عزيزان خواننده خود مختار به قبول كردن يا قبول نكردن دلايل ارايه شده در اين مقاله هستند.
4 – علاوه بر بنده ي حقير، برخي از بزرگان حوزه نيز نظري مشابه اينجانب درباره ي روايت مذكور دارند. در اين بين نام افراد برجسته اي چون شهيد محراب آيت الله العظمي صدوقي (ره) و مرحوم آيت الله شيخ عباسعلي اديب اصفهاني (ره) نيز به چشم مي خورد. سطور زير نشان دهنده ي هم عقيده بودن اين بزرگان با نظر اين حقير مي باشد:
الف) امام باقر مي‌فرمايند: در يكي از روزها عمر و ابابكر و زبير و ابن عوام و عبدالرحمن بن عوف در منزل رسول اكرم جمع شدند. رسول اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ در جمع آنان نشست، در حالي كه نعلين حضرت پاره شده بود. به علي ـ عليه السّلام ـ داد تا اصلاحش نمايد، در اين حالت حضرت فرمود گروهي از ما در طرف راست عرش خدا بر منبرهايي از نور قرار دارند كه صورتهايشان نوراني و لباسهايش نيز نوراني است و نور صورتشان چشم بينندگان را خيره مي‌كند. ابوبكر و زبير وعبدالرحمن سؤال كردند آنها چه كساني هستند، پيامبر سكوت كرد، علي ـ عليه السّلام ـ پرسيد پيامبر فرمودند: آنها كساني هستند كه به واسطة روح الله دوست هم مي‌گردند و متحد مي‌شوند بدون آن كه اغراض مادي يا خويشاوندي داشته باشند و آنان شيعيان تو هستند يا علي و تو امام آنها مي‌باشي».[3] پس از پيروزي انقلاب اسلامي آيت الله صدوقي در ملاقاتي خدمت امام عرض كرده بودند. آقا اين روح الله كه در حديث (تحابوا بروح الله) شما هستيد؟ زيرا امروز تمام اقشار مردم به واسطة رهبري دوستي شما متحد شدند، امام با لبخندي گذشت.[4] منبع: آينده سازان، محمد دشتي، ص 70.
لينك اينترنتي اين صفحه:
http://www.rasekhoon.net/article/Show-21525.aspx
به اين نكته توجه داشته باشيد كه حضرت امام (ره) از تعريف و تمجيد خودشان توسط ديگران منزجر بودند. براي مثال به خاطرات زير درباره ي حضرت امام (ره) مراجعه فرماييد:
با توجه به اين مسايل، سكوت امام در پاسخ به آيت الله صدوقي (ره) و لبخند ايشان مي تواند پيام مهمي در خود داشته باشد.
ب) در حديث ديگرى علامه مجلسى از امام باقر عليه السلام نقل مى كند كه پيغمبر اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم)فرمود:
((ان عن يمين الله عزوجل ـ او عن يمين العرش ـ قوما منا على منابر من نور وجوههم من نور, وثيابهم من نور, تغشى وجوههم إبصار الناظرين دونهم, قال إبوبكر: من هم يا رسول الله؟ فسكت, فقال الزبير: من هم يا رسول الله؟ فسكت, فقال عبدالرحمن:من هم يا رسول الله؟ فسكت, فقال على عليه السلام من هم يا رسول الله؟ فقال: هم قوم تحابوا بروح الله على غير انساب و لا اموال اولئك شيعتك و انت امامهم يا على ((در طرف راست عرش خدا, قومى از ما بر منابرى از نور قرار دارند كه چهره هاى آنان از نور است لباسهايشان از نور است بگونه اى كه چهره هاى نورانى آنان, چشم ناظران را فرو مى پوشاند ابوبكر گفت: اى رسول خدا اينان چه كسانى هستند؟ پيامبر ساكت ماند آنگاه زبير همان سوال را كرد و پيامبر خدا سكوت كرد سپس عبدالرحمن سوال را تكرار كرد و باز هم آن حضرت سخنى نگفت. پس على عليه السلام پرسيد اى رسول خدا آنها كسيتند؟ پيغمبر اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم) فرمود: آنها قومى هستند كه به وسيله ((روح الله)) بين آنها پيوند محبت برقرار مى شود بدون آن كه نسبتهاى خانوادگى و منافع مادى و امور دنيوى در اين محبت و پيوند نقشى داشته باشد اينان شيعيان تواند و تو امام آنها هستى اى على (عليه السلام).
در آغاز حديث به تعبير ((قوما منا)) توجه شود. از كلمه ((منا)), تداعى مى كند حديثى را كه پيغمبر اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم) درباره سلمان فارسى فرمود: ((السلمان منا اهل البيت)) و همچنين از كلمه ((قوما)) چند حديث ديگر تداعى مى شود كه يك نمونه از آنها را يادآورى مى كنيم. اين حديث را منابع متعدد و معتبر اهل سنت از پيغمبر اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم) نقل كرده اند كه آن حضرت اين آيه را تلاوت كرد: ((و ان تتولوا يستبدل قوما غيركم ثم لا يكونوا امثالكم)) اگر شما از دين خدا روى گردان شويد خداوند قومى را غير شما به جاى شما قرار مى دهد كه همانند شما ـ كه از انجام وظايف الهى سرباز مى زنيد ـ نخواهند بود.(2)
كسانى كه در محضر رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم) بودند, پرسيدند: ((يا رسول الله من هولإ الذين ان تولينا استبدلوا بنا؟)) اى رسول خدا, آنهايى كه اگر ما رويگردان شديم به جاى ما قرار مى گيرند, چه كسانى هستند؟ ((فضرب رسول الله على منكب سلمان, ثم قال: هذا و قومه والذى نفسى بيده لوكان الايمان منوطا بالثريا لتناوله رجال من فارس))(3) .
رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم) با دست بر شانه سلمان زد و آنگاه فرمود: منظور آيه, اين مرد ـ سلمان ـ و قوم او (ايرانيان) مى باشد و به خدائى كه جانم در اختيار او است, اگر ايمان در ثريا قرار داشته باشد مردانى از فارس (4) به آن دست خواهند يافت.
با ملاحظه اين دو حديث معنى ((قوما منا)) و رابطه آن با مردم ايران روشن تر مى شود اما ذيل حديث با ارائه شناسنامه ((قوما منا)) مطلب روشن تر مى گردد: ((اولئك شيعتك و انت امامهم يا على)), آنان شيعيان تو اند و تو امام آنانى اى على (عليه السلام).
روزگارانى سپرى مى شود و پيشگوئى پيغمبر اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم) به وقوع مى پيوندد و ايران پايگاه تشيع و ايرانى با اعتقاد به امامت على (عليه السلام) و اولاد معصومين اش ساخته مى گردد و بعد از قرنها اين معجزه پيغمبر آشكار مى شود.
اما نقطه اوج اين پيشگوئى از آينده در اين بخش از حديث شريف است كه محوريت پيوند عاشقانه اين قوم را ((روح الله)) معرفى مى كند: ((هم قوم تحابوا بروح الله)). آيا روح الله كنايه از رحمت خدا, دين خدا, علم خدا, خلفإ الهى است همانگونه كه علامه مجلسى در ذيل حديث بيان كرده است يا تصريح از شخصى است به نام ((روح الله)) ؟. البته تا زمانى كه شخصى به اين نام پا به صحنه وجود نگذاشته بود و تا عصر علامه مجلسى و تا قبل از امام راحل در عصر حاضر كه اصولا در بين بزرگان و عالمان نقش آفرين دينى, چنين نامى شناخته نشده بود, اگر كسى مى خواست روح الله را معنى كند ناچار بود آن را كنايه از معانى ديگر بداند, اما آنگاه كه روح الله در ميان ((قوم منا)) و از پايگاه تشيع و ايمان به امامت على (عليه السلام) محور وحدت و محبت الهى قرار مى گيرد و فراتر از مرزهاى ملى گرائى و ماديگرائى ((من غير انساب و لااموال)), پرچمدار دين الهى شده و نقاب از چهره نورانى اسلام ناب محمدى مى گشايد, آيا معنى واضح تر و گوياترى از امام خمينى براى ((روح الله)) مى توان ارائه كرد؟
عالم بزرگ مرحوم آيه الله شيخ عباسعلى اديب اصفهانى در توضيح اين حديث مى گويد: (كلمه روح الله, اينجا ـ در اين روايت شريف ـ اسم است. روح الله نامى كه مردم مطيع او هستند و بدون هيچگونه چشمداشتى او را يارى مى كنند از ابتدإ تا حالا ما ميان علمإ ((روح الله)) نداشتيم و اگر هم داشتيم با اين خصوصيات نبوده است. مسلما مراد حضرت امام است. اين روايت شإن مردم را هم مشخص مى كند. شإن شهدا و ميدان دارها را, كسانى كه واقعا در اين زمان جهت يارى خدا زحمت مى كشند و خدمت مى كنند, قرينه اى ديگر هست كه مى رساند مراد ((روح الله)) در اين روايت اسم شخص است. (5)
لينك اينترنتي اين صفحه:
http://www.shareh.com/persian/magazine/pasdar_i/81/251/e.htm
همانگونه كه ملاحظه فرموديد، علاوه بر بنده، تعدادي از بزرگان حوزه، نظري موافق اين حقير دارند. با اين حال خود شما بايد تصميم نهايي را در مورد پذيرفتن يا نپذيرفتن اين تحليل بگيريد.
با تشكر
خادم الامام (عج)
