در اينجا ضمن اشاره به وظايف منتظران امام زمان(عج)، به زمينه‌هاي خاصي كه در جوانان براي انجام وظايف عصر انتظار وجود دارد، مي‌پردازيم.
انتظار فرج و ظهور مهدي آل‌محمد(عج)، يعني انتظار گسترش عدالت و انسانيت در جهان كه در فرهنگ شيعه اين انتظار از برترين عبادت‌هاست و انتظار مصلح جهاني، تنها يك مفهوم اعتباري نيست بلكه منتظر بايد ويژگي‌هايي داشته باشد و وظايفي را با جديت تمام انجام بدهد و آنچه براي تحقق آن وعده الهي ضرورت دارد، مهيا کند. در اينجا ضمن اشاره به وظايف منتظران امام زمان(عج)، به زمينه‌هاي خاصي كه در جوانان براي انجام وظايف عصر انتظار وجود دارد، مي‌پردازيم.
وظايف منتظران در عصر انتظار
1- تهذيب نفس
منتظر مصلح، خود بايد صالح باشد و از گناه و معصيت خدا بپرهيزد. امام جعفر صادق(ع) در اين باره مي‌فرمايند: «حكومت آل‌محمد مسلما تاسيس خواهد شد، پس هركسی علاقه‌مند است كه از اصحاب و ياران قائم باشد، بايد كاملا مراقبت كند، تقوا و پرهيزكاري را شيوه خويش گرداند، خودش را به اخلاق نيك انسانيت مزين کند و بعدا در انتظار فرج قائم آل‌محمد باشد».(1)
2- معرفت نسبت به دين
صالح شدن بدون شناخت نسبت به دين خدا ممكن نيست، پس فرد منتظر بايد براي تكامل، آگاهي خود را نسبت به دين بالا ببرد.
امام جعفر صادق(ع) مي‌فرمايند: «هر يك از اصحاب ما كه فهم دين ندارد، خيري ندارد».(2)
3- كسب آمادگي نظامي
آموختن فنون رزم، آشنايي با اسلحه و تيراندازي براي كسي كه چشم به راه مولا و صاحب‌زمان(عج) است، لازم است زيرا پيروزي حضرت در گرو جانبازي‌ها و شهادت‌هاست. پس منتظر ظهور، منتظر كارزار و جنگ با ستمگران و مفسدان است و به اين جهت بايد آموزش‌هاي نظامي را فراگيرد. امام ششم(ع) مي‌فرمايند: «خودتان را براي ظهور قائم مهيا و آماده کنید گرچه به ذخيره کردن يك تير باشد».(3)
4- پايبندي و تعهد نسبت به جانشين امام زمان (عج)
بر اساس روايات متواتر، فقهاي جامع‌الشرايط جانشينان حضرت صاحب الامر هستند. مسلم است هر كسي كه در مقابل امام زمانش خود را موظف مي‌داند، بايد در برابر جانشين امام نيز مطيع باشد.
از اين رو آناني كه در مقابل جانشين حضرت تعبد و تعهد ندارند و به سخنانش گوش فرانمي‌دهند، چگونه مي‌توانند در مقابل امام زمان متعهد باشند؟!
5- آگاهي به مسائل روز و اتحاد بر محور توحيد
شكي نيست كه نقش مسائل سياسي در تغيير و تحول ديگر امور جامعه از جمله فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي بسيار تعيين‌كننده است.
براي همين اهميت، هر ملت زنده‌اي بايد پيگير مسائل سياسي كشور خود باشد. مومنان منتظر به 2 علت عمده بايد مسائل سياسي را پيگيري كنند: الف- اتحاد در سطح نيروهاي داخل كشور ب- اتحاد در سطح جهان اسلام.
توضيح بيشتر اينكه منتظران حضرت بايد با درك شرايط روز به بررسي اوضاع پرداخته، با ايجاد تشكيلات، سازمان‌ها و احزاب، زمينه را براي يكپارچگي بيشتر جهان اسلام عليه كفر جهاني مهياتر کنند.
6- امر به معروف و نهي از منكر
امر به معروف و نهي از منكر، تنها تذكر لساني نيست، بلكه بالاتر از اينها شامل مرحله عمل نيز هست. مومنان با امر به معروف و نهي از منكر زمينه را جهت برپايي حكومت حق و ظهور منجي بشريت آماده مي‌كنند زيرا تا دل‌ها و اذهان جهانيان آماده نشود، ظهور حضرت و موفقيت او دشوار خواهد بود. با توجه به اينكه حضرت(عج) ذخيره الهي و آخرين اميد بشر براي نابودي باطل، ظلم و ستم است تا شرايط مهيا نشود، ظهورش ميسر نيست.
جوانان در عصر انتظار
جوانان به دليل توانايي‌ها و ويژگي‌هايي كه دارند، براي انجام وظايف در عصر انتظار موفق‌ترند.
اينك اين زمينه‌ها را به اختصار مرور مي‌كنيم:
1- جوانان و تهذيب
تهذيب نفس در جواني و نوجواني آسان‌تر از دوران پيري است زيرا خصلت‌هاي انسان بعد از 40 سالگي قوت مي‌گيرد و به حدي قوي مي‌شود كه مانند درخت تنومند مي‌شود و همان‌طور كه نمي‌توان درخت تنومند را از جا كند، خصلت‌هاي ناپسند را نيز نمي‌توان به راحتي از صفحه روح پاك كرد. از طرف ديگر «حس مذهبي» نوجوان نيز وي را در اين راه ياري مي‌رساند و او با پرداختن به امور ديني و معنوي، قادر است خود را براي اين امر آماده‌تر كند.
2- جوانان و كسب دانش ديني
براي آموختن علم به اعصابي آرام و ذهني فعال و فراگير نياز است. هر چند براي آموختن هيچگاه دير نيست ولي ناگفته پيداست كه جوان و نوجوان با داشتن ذهني فعال و آماده، بهتر و راحت‌تر مي‌تواند مطلب را فراگيرد لذا جوانان براي آگاهي نسبت به معارف ديني مستعدتر و موفق‌تر هستند.
3- جوانان و آگاهي از مسائل سياسي
آگاهي سياسي به 2 طريق حاصل مي‌شود: از طريق مطبوعات و كتاب‌ها يا از طريق حضور در محافل و جريانات سياسي. در هر دو صورت احتمال موفقيت جوانان بيشتر است زيرا مطالعه به تمركز حواس و اعصابي آرام نيازمند است و حضور در محافل و جريانات سياسي به «خصلت گروه‌گرايي» محتاج است كه هر دو در جوانان و نوجوانان وجود دارد.
4- جوانان و امر به معروف
همچنان كه گفتيم، مسلمان در قبال جامعه وظايفي بر دوش دارد كه امر به معروف و نهي از منكر عملي يكي از آنهاست. يكي از بايسته‌ترين اقداماتي كه مومنين بايد برعهده گيرند، ايجاد موسسات فرهنگي در اين راستاست زيرا اقدامات انفرادي امروزه كمترين اثر را دارد.
اين اقدام به روحيه اجتماعي و گروه‌گرايي نياز دارد كه جوانان و نوجوانان از آن برخوردارند. از طرف ديگر، از آنجايي كه بعضا موسسات فرهنگي به مرور زمان دچار روزمرگي شده و از پويايي بازمي‌مانند، ويژگي تنوع‌طلبي و نوجويي در جوانان و نوجوانان چيزي است كه مي‌تواند مانع از روزمرگي و رخوت شود. بنابر اين خصلت‌ها و توانايي‌هاي جوانان و نوجوانان براي مهيا کردن جامعه مهدوي بيش از ديگران است و امام زمان(عج) نيز از آنان كه توان بيشتري دارند، انتظار افزون‌تري دارد. به اميد طلوع خورشيد پنهان آل‌محمد(عج).
پي‌‌نوشت:
1- غيبت نعماني، ص 106
2- اصول كافي، ج اول، كتاب فضل العلم
3- بحار الانوار، ج 52، ص 366
نويسنده : حجت‌الاسلام مهدي قربان‌زاده
منبع : روزنامه وطن امروز 14/06/1390
